مطالب آموزشی اکوتوریسم شماره 14
آموزش گردشگری اکوتوریسم
آشنایی با ابزارها و روش های جهت جهت یابی در طبیعت
شناسایی اصول جهت یابی در طبیعت
1_جهت یابی بوسیله حرکت ظاهری خورشید
می دانیم در نیمکره شمالی هنگام صبح خورشید از مشرق طلوع و هنگام ظهر در وسط آسمان و سپس در مغرب غروب می کند. پس اگر صبح ها طوری بایستیم که دست راست ما رو به خورشید و یا عصرها دست چپ ما رو به خورشید باشد، در این حالت دست راست سمت شرق و دست چپ سمت مغرب و روبرو شمال خواهد بود .
2_ جهت یابی بوسیله خورشید و ساعت
در هنگام روز آفتابی ساعت را به طور افقی نگه می داریم، به صورتی که عقربه کوچک (ساعت شمار) رو به خورشید قرار گیرد. نیمساز زاویه ای که بین عدد ۱۲ و مرکز ساعت و عقربه ساعت شمار حاصل می شود امتداد شمال و جنوب را نشان می دهد. در نیمکره شمالی، نیمساز زاویه کوچک به طرف جنوب و در نیمکره جنوبی نیمساز به طرف شمال خواهد بود.
3_جهت یابی با استفاده از خورشید و سایه اجسام
می دانیم که سایه اجسام در صبح به طرف مغرب و ظهر به طرف شمال و عصر به طرف مشرق می باشد در این روش ابتدا یک میله چوبی یا فلزی به طور عمود در زمین قرار می دهیم قبل از ظهر نوک سایه میله چوبی را علامت می گذاریم و طبق شکل به مرکز 0 و شعاع OA (طول سايه) دایره ای رسم می کنیم. بعد از ظهر که سایه میله چوبی به سمت دیگر منتقل می شود، دوباره در نقطه ای مانند (B) به محیط دایره می رسد(OB) در این موقع اگر نیمساز زاویه AOB را رسم کنیم سمت ON شمال منطقه ما را مشخص می نماید.
4_ جهت یابی بوسیله تنه بریده درختان
اگر به مقطع درخت بریده شده ای توجه کنیم تعدادی دایره های متحدالمرکز مشاهده خواهیم کرد که هر کدام از دوایر نشانه یکسال عمر درخت، و از یکطرف دوایر بهم نزدیک و از طرف دیگر از هم دور هستند . چون سمت جنوب تابش خورشید بیشتر است و باعث رشد بیشتر می گردد لذا دوایر نزدیک به هک تنه درخت نشان دهنده رشد کمتر و جهت شمال هستند.
5_ جهت یابی توسط قبرستان مسلمانان
در کشورهای اسلامی قبرها در امتداد غربی - شرقی قرار دارند به طوریکه سر مردگان به سمت غرب می باشد .
6_جهت یابی توسط محراب مساجد
محراب تمامی مساجد به سمت مکه است و چون مکه در جنوب غربی ایران قرار دارد، پس در شهر های مختلف ایران اگر حدود ۳۵ الی ۴۰ درجه به سمت چپ متمایل شویم، سمت ما جنوب خواهد بود . قبله یابی هم در ایران بر عکس همین حالت مشخص می شود، یعنی اگر سمت جنوب برای ما مشخص باشد با چرخیدن ۳۵ الی ۴۰ درجه به سمت راست تقریبا رو به قبله ایستاده ایم
7_جهت یابی در شب توسط ستاره قطبی
ستاره قطبی یا جدی بهترین و دائمی ترین وسیله برای پیدا کردن جهت شمال در نیمکره شمالی است. برای تشخیص این ستاره از دیگر ستارگان مانند دب اکبر، دب اصغر و یا ذات الكرسی استفاده می کنیم . دب اکبر یا هفت برادران از هفت ستاره تشکیل شده است. شکل این هفت ستاره به صورت یک ملاقه است که اگر قسمت سر آن (آبریز ملاقه) را پنج برابر امتداد دهیم به ستاره ای می رسیم که از همه ایستاده ایم پر نور تر است که به آن ستاره قطبی گویند و چنانچه رو به آن بایستیم درست به سمت شمال ایستاده ایم .
8_ جهت یابی با قطب نما
قطب نما وسیله ایی است که برای تعیین جهت شمال مغناطیسی از آن استفاده می شود. به طور کلى قطب نما از یک عقربه مغناطیسی با شاخص شمال (N) و یک صفحه مدرج که در جهت عقربه های ساعت از ۰ تا ۳۶۰ درجه یا از ۰ تا ۴۰۰ گراد و یا از ۰ تا ۶۴۰۰ میلیم تقسیم بندی گردیده تشکیل شده است. به هر سمتی که بایستیم عقربه مغناطیسی سمت شمال را به ما نشان خواهد داد.
10_ GPS
سامانه پیشرفته موقعیت یاب ماهواره های جهانی است که توسط ۲۴ ماهواره موقعیت تمام نقاط جهان در شب ، روز ، هوا ، زمین و دریا را در اختیار کاربران قرار می دهد و اطلاعات مفیدی را به شرح زیر به ما می دهد :
*مختصات جغرافیایی هر نقطه
*محاسبه سرعت متحرک
* محاسبه انحراف از مسیر و برگرداندن به مسیر اصلی
* محاسبه ارتفاع از سطح دریا
*پیش بینی اوضاع جوی و توانایی های دیگر
جهت یابی توسط سایر روش ها
*استفاده از سوزن ته گرد و برگ درخت در یک کاسه آب: سوزن ته گرد را بر اثر مالش باردار نموده و از برگ درخت بطوری عبور داده که نوک سوزن و برگ در یک امتداد قرار گیرند و سپس آنرا در کاسه آب قرار داده بعد از چند لحظه نوک سوزن به سمت شمال خواهد چرخید.
*حالات طبیعی گیاهان: مثل گل آفتابگردان و برگ بعضی درختان که رو به خورشید قرار می گیرند و یا تنه درختان که سمت شمال دارای خزه و سمت جنوب فاقد آن هستند..
*حيوانات مثل مورچه که خاکریز لانه را بسمت جنوب می ریزند تا از آفتاب محفوظ بمانند.
*سنجاب ها که لانه خود را در بخش شرقی درخت می سازند.
*دارکوب ها سمت شرقی درخت را برای سوراخ کردن انتخاب می کنند.
جهت اخذ مهارت گردشگری با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید
☎️ 021-66977100