مطالب آموزشی مکانیک خودرو جلسه نهم (شماره 3)
محاسن و معـایب خـودروهای دو دیفرانسیـل چیست؟
سیستم‌های دودیفرانسیل که در گذشته فقط بیانگر خودرو‌های شاسی بلند بودند، امروزه به انواع سواری‌ها نیز راه پیدا کرده‌اند و شرکت‌های بزرگ خودروسازی، معمولا محصولاتی از این دست در سبد تولیدات خود دارند.
مزایای داشتن این ویژگی آنقدر زیاد است که حتی خودرو‌های لوکسی چون مرسدس بنز اس‌کلاس یا آئودی A۸ نیز با این ترکیب موتور و دیفرانسیل قابل سفارش هستند.
به گزارش پایگاه خبری(عصرخودرو) ، می‌توان خودرو‌های دودیفرانسیل را در حالت کلی به دو دسته دائم چهارچرخ و گاهی اوقات چهارچرخ تقسیم کنیم که نمونه گاهی اوقات چهار چرخ که خود شامل چندین مدل می‌شود، بیشتر در خودرو‌های آفرودی و شاسی‌بلند‌ها کاربرد دارد و این در حالی است که خودرو‌های سواری از نوع دائم چهار چرخ هستند و امروزه این سیستم در کراس‌اوور‌ها و حتی SUVها نیز رایج شده است.
خودرو‌های سواری دائم چهار چرخ از دو دسته هستند که مربوط به قرارگیری پیشرانه در آنها می‌شود. برخی از این خودرو‌ها که غالبا در دسته اسپرت‌ها و سوپر‌اسپرت‌ها قرار می‌گیرند، موتور در عقب یا در عقب و کمی متمایل به وسط خودرو نصب می‌شود و در دسته دیگر که معمولا سدان‌های خانوادگی و سدان‌های اسپرت را شامل می‌شوند، موتور در قسمت جلو خودرو قرار دارد.
از پیشرفته ترین سیستم‌های دو دیفرانسیل امروزی در خودرو‌های لوکس می‌توان از 4Matic مرسدس بنز و X-drive ب‌ام‌و نام برد.
مزایا و معایب خودرو‌های دودیفرانسیل نیز مثل دیگر انواع خودرویی دارای معایب و محاسن خاص خود هستند که از بزرگ‌ترین نکات مثبت این خودرو‌ها باید به افزایش پایداری و بالاتر بودن هندلینگ آنها اشاره کرد و از مهم‌ترین ایرادات آنها نیز، قیمت بالاتر و پیچیدگی‌های فنی بیشتر است.این خودرو‌ها امروزه یکی از پرطرفدارترین‌ها محسوب می‌شوند و شرکت‌هایی چون آئودی و سوبارو از قدیمی‌ترین استفاده‌کنندگان از سیستم حرکتی دائم چهار چرخ به صورت گسترده به شمار می‌آیند. در خودرو‌های دودیفرانسیل هم چرخ‌های عقب و هم چرخ‌های جلو نقش محرک را بازی می‌کنند و این اتفاق باعث می‌شود تا کشش و چسبندگی خودرو به زمین در شروع حرکت و در حین آن بالاتر از مدل‌های دیفرانسیل عقب و دیفرانسیل جلو باشد که این قضیه هم باعث می‌شود تا لذت رانندگی بالاتر رود و هم هندلینگ به نحو بسیار مطلوبی افزایش پیدا کند و در زمان ترمزگیری نیز هر چهار چرخ نقش ترمز موتوری را بازی کنند که طول مسیر توقف نیز کاهش پیدا خواهد کرد. در خودرو‌های دودیفرانسیل حالت‌های کم‌فرمانی و بیش‌فرمانی بسیار کمتر رخ می‌دهد و به همین خاطر نیز خودرو پایداری بیشتری روی زمین دارد که این پایداری بالاتر در مسیر‌های لغزنده بسیار بیشتر خود را نشان می‌هد. اما از آنجایی که در این خودرو‌ها باید نیروی موتور به هر دو محور منتقل شود، دارای پیچیدگی‌های بسیار بیشتری نسبت به نمونه‌های دیفرانسیل جلو و دیفرانسیل عقب خواهند بود که این افزایش قطعات و پیچیدگی‌ها، هم منجر به افزایش قیمت این خودرو‌ها نسبت به مدل‌های تک‌دیفرانسیل می‌شود و هم هزینه‌های جانبی نگهداری و تعمیرات این خودرو‌ها را بالاتر می‌برد.
همچنین چون خودرو‌های دودیفرانسیل دارای وزن بیشتری هستند، مصرف سوخت در آنها نیز بالاتر خواهد بود. این خودرو‌ها برای انجام حرکات نمایشی نیز چندان مناسب نیستند چون که به خاطر درگیری محور جلو، دچار بیش‌فرمانی و انحراف محور عقب نخواهند شد.
مدل‌های خاص :
در بین برخی انواع خودرو‌های دودیفرانسیل، نمونه‌های خاصی دیده می‌شود که مربوط به نحوه قرارگیری قوای محرکه آنهاست و در محصولات شرکت‌های دیگر از این شکل قرارگیری موتور و گیربکس استفاده نشده است. برای مثال، در نیسان جی‌تی‌آر، موتور در جلو خودرو قرار دارد اما گیربکس در روی محور عقب واقع شده است تا تقسیم وزن در آن به بهترین شکل صورت بگیرد و از تجمع وزن زیاد در جلوی خودرو خودداری شود.
همچنین برخی خودرو‌های هیبریدی نیز از نوع دو محور محرک به شمار می‌روند به این صورت که پیشرانه الکتریکی به یک محور و پیشرانه بنزینی نیز به یک محور دیگر نیرو وارد می‌کند. اما از عجیب‌ترین خودرو‌های دودیفرانسیل، سیتروئن sahara و جیپ مفهومی Hurricane بودند.
در سیتروئن ساهارا، دو پیشرانه و جعبه دنده سیتروئن 2cv تعبیه شده بود که یکی در عقب و دیگری در جلو خودرو قرار داشت و هر کدام وظیفه تامین نیروی یک محور را عهده‌دار بودند. اما در جیپ هاریکن که دارای سیستم فرمان‌پذیری در هر چهار چرخ بود، دو موتور v8 قرار داشت که هر پیشرانه به تایر‌های یک طرف نیرو ارسال می‌کرد تا به این ترتیب امکان فرمان‌گیری در هر چهارچرخ ممکن شود.